Weekly #31: Heeft Europa genoeg gas voor de winter?

Hoge energieprijzen in het verschiet voor consumenten en bedrijven.

Europa gaat opnieuw een onzekere winter tegemoet door snel dalende gasvoorraden en beperkt aanbod van vloeibaar gas. Hoge energieprijzen liggen in het verschiet als de temperaturen verder dalen, te meer omdat het aanbod van vloeibaar gas minder snel toeneemt dan aanvankelijk werd gedacht. Ook komt er vanaf volgend jaar waarschijnlijk minder gas uit Rusland, als de doorvoer via Oekraïne wegvalt.

Op economisch vlak krijgen we interessante signalen van de obligatiemarkt. Normaal gesproken niet de meest spannende beleggingscategorie, maar wel één waar veel geld in omgaat. Enkele observaties die we deze week behandelen: China leent inmiddels goedkoper dat de Verenigde Staten, Griekenland leent goedkoper dan Frankrijk en Duitse staatsleningen zijn niet langer de onbetwiste veilige haven in obligatieland. Het kan verkeren.

Deze veranderingen spelen zich niet alleen af in de financiële en geopolitieke arena, maar raken de samenleving ook op een dieper niveau. Polarisatie over thema's zoals diversiteit, gelijkheid en inclusie, de rol van technologie als censuurmiddel en grote verschuivingen in het politieke landschap laten zien hoe ingrijpend de wereldorde verandert. In deze context lijken traditionele zekerheden – zoals de Amerikaanse dollar, Duitse degelijkheid en Europese stabiliteit – steeds minder vanzelfsprekend.

De onderwerpen in deze update schetsen de contouren van het Westen dat zichzelf opnieuw moet uitvinden. Frankrijk dat haar grip op voormalige koloniën in West-Afrika verliest, Rusland dat met hypersonische raketten de geopolitieke machtsverhoudingen herdefinieert en landen die in toenemende mate hun toevlucht zoeken in de veiligheid van goud.

In deze Weekly komen de volgende onderwerpen aan bod:

Geopolitiek

• Heeft Europa genoeg aardgas voor de winter?

• Pro-EU demonstraties in Georgië

• Frankrijk verliest militaire controle in Senegal en Tsjaad

Geld & Economie

• Oost-Europese centrale banken stapelen goud

• China breidt goudvoorraad onder de radar verder uit

• China schrijft dollarobligaties uit in Saoedi-Arabië

• Frankrijk leent duurder dan Griekenland

• Duitse staatsobligatie geen veilige haven meer?

• Rusland legitimeert Bitcoin met btw-vrijstelling

Maatschappij & Cultuur

• Democraten spelen vals

• ‘Diversiteit en inclusie’ voeden polarisatie

• Trump: eigen koers naar presidentschap

Video’s

• ‘Debanking’ als nieuwe vorm van censuur

• Poetin over het nieuwste wapen van Rusland

• Rob Bauer (NAVO): ‘Europa moet luxe opofferen voor Oekraïne’

• Boris Johnson: ‘We voeren een proxy-oorlog’

• Scott Bessent (toekomstig minister Financiën VS) over de dollar als wapen

Grafieken

• China importeert meer olie uit Maleisië en Iran

Black Friday actie: 40 procent korting

Wilt u ook meer inzicht in de belangrijkste economische, geopolitieke en maatschappelijke ontwikkelingen? Wilt u nieuws lezen dat er echt toe doet? Neem dan u een abonnement op deze Boon & Knopers Substack!

Tot het einde van deze maand krijgt u 40 procent korting op een jaarabonnement. Dat betekent dat u voor slechts €59,97 (normaal €99,95) een jaar lang iedere vrijdag onze update in uw mailbox ontvangt.

Klik op onderstaande knop als u van dit unieke aanbod gebruik wilt maken.

*Deze Black Friday actie geldt tot en met 30 november en geldt alleen voor het eerste jaar. Daarna wordt het abonnement automatisch verlengd voor €99,95.

De eerste week betaalt u slechts 1 eurocent, zodat u eerst kennis kunt maken met onze analyses. Na een week wordt het abonnementsgeld afgeschreven via automatische incasso. Klik hier voor meer informatie over het abonnement.

Bent u al abonnee van Geotrendlines, dan kunt u de volledige update lezen door op ‘Sign in’ te klikken en vervolgens het e-mailadres in te vullen waarmee u een account heeft op Geotrendlines. Abonnees hebben al toegang en hoeven dus niet op de ‘Subscribe’ knop te klikken. Heeft u als abonnee toch problemen met inloggen? Stuur dan een e-mail naar info@boonknopers.com.

Geopolitiek

Heeft Europa genoeg aardgas voor de winter?

Het is nog vroeg voor het winterseizoen, maar Europa onttrekt in een zeer hoog tempo aardgas uit de opslag. Deze maand was de hoeveelheid aardgas die uit voorraden werd gehaald zelfs het op één na hoogst sinds 2011. Onderstaande grafiek laat zien hoeveel procent de Nederlandse gasvoorraden gemiddeld gevuld zijn, afgezet tegen de afgelopen vijf winterperiodes.

In Nederland ligt de vullingsgraad momenteel op slechts 76 procent, minder dan in voorgaande jaren. Alleen in 2021 waren de gasvoorraden kleiner, omdat de urgentie toen minder groot was met voldoende aanbod van Russisch gas. Sinds de oorlog proberen Europese landen de voorraden zoveel mogelijk gevuld te houden, om een verstoring in het aanbod op te kunnen vangen.