Weekly #34: Anti-Russisch sentiment herschrijft democratische spelregels

Hoe de democratie in Georgië, Roemenië en Duitsland onder druk staat

Vanwege de feestdagen verschijnt er volgende week geen update. De eerstvolgende editie ontvangt u op vrijdag 3 januari 2025.

In Syrië zien we hoe een geopolitiek spel wordt gespeeld ten koste van stabiliteit in de regio. De Amerikaanse steun aan rebellengroepen zoals het Revolutionaire Commandoleger (RCA) en de Turkse steun aan het Syrisch Nationale Leger (SNA) hebben in korte tijd gezorgd voor de val van de regering van Assad. Dit heeft een machtsvacuüm achtergelaten dat een voedingsbodem kan zijn voor nieuwe conflicten, maar dat ook past binnen de verdeel- en heerspolitiek van de Verenigde Staten.

Buitenlandse inmenging zien we ook in landen als Oekraïne en Georgië, waar de Verenigde Staten op geraffineerde wijze hun soft power laten gelden om deze landen in de juiste richting te dirigeren. Organisaties als USAID en de National Endowment for Democracy (NED) spelen een sleutelrol in deze buitenlandse beïnvloeding. Deze week delen we een interessante video waarin dit helder wordt toegelicht.

Op economisch vlak zien we hoe westerse landen de laatste jaren een fundamentele verandering hebben ondergaan. Leefden we afgelopen decennia nog met de illusie van vrije markten en weinig regulering, sinds de coronacrisis en nog meer sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zien we dat de politieke economie - waar wij al langer over schrijven en wat Russell Napier nu kenschetst als ‘nationaal kapitalisme’ - steeds openlijker op de voorgrond treedt en de komende jaren nog prominenter zijn stempel gaat drukken op de westerse samenleving. Dit houdt in dat overheden een steeds grotere rol gaan spelen in controleren van kapitaalstromen en investeringen en dat dit meer naar de voorgrond zal treden. Het betekent concreet dat de overheid nog meer de regie zal nemen en zal bepalen waar geld geïnvesteerd moeten worden, vanuit nationalistische en soms ook strategische belangen.

Ook banken en pensioenfondsen zullen met zachte of harde hand door overheden worden gedwongen bepaalde investeringen te doen. Dit groeimodel, waarin investeringen in onder meer infrastructuur, technologie en defensie centraal staan, wordt steeds meer als oplossing gezien voor schuldencrises en inflatie. Echter, de keerzijde van deze strategie – zoals hoge inflatie, meer financiële repressie en inefficiëntie – toont de risico’s van een sterke staatsbemoeienis in de economie. Spaarders zijn gewaarschuwd, want die zullen hun koopkracht zien verdampen.

Er is echter ook een weg mogelijk van decentralisering en transparantie, waardoor het ‘nationaal kapitalisme’ in het Westen waarschijnlijk geen lang leven beschoren zal zijn. Als Trump en Elon Musk in de Verenigde Staten een beleid kunnen voeren zoals Milei in Argentinië, dan betekent dat een afbraak van het ‘nationaal kapitalisme’ en een terugkeer naar traditioneel kapitalisme.

Op maatschappelijk vlak duiken we in een reeks van antidemocratische ontwikkelingen in Georgië, Roemenië en Duitsland, waar anti-Russische sentimenten leiden tot maatregelen die de democratie fundamenteel aantasten. Onder het mom van democratische bescherming worden kernprincipes zoals vrije verkiezingen en vrijheid van vereniging ondermijnd, waarbij geopolitieke belangen zwaarder lijken te wegen dan democratische legitimiteit. Een zorgwekkende ontwikkeling.

Daarnaast analyseren we in deze weekupdate de blinde vlekken van de bureaucratische elite. Hoe kan het dat zij geen oog lijken te hebben voor de grootste uitdagingen waar burgers in het dagelijks leven mee te maken hebben en dat zij vooral problemen proberen op te lossen die voor de meeste mensen niet bestaan? En hoe kan het dat ze niet leren van hun beleidsfouten?

In deze Weekly komen de volgende onderwerpen aan bod:

Geopolitiek

• Amerikanen steunden rebellengroepen in Syrië

• Anti-Russisch sentiment herschrijft democratische spelregels

Geld & Economie

• Nationaal kapitalisme: de nieuwe politieke economie

• Vraag naar steenkool blijft toenemen

• Industrie verdwijnt door hoge energieprijzen uit Europa

• Finland verkoopt deel goudvoorraad

Maatschappij & Cultuur

• De blinde vlekken van de politieke elite

Video’s

• USAID als verlengstuk van Amerikaans imperialisme

• Zweedse minister Ebba Busch over energiecrisis Duitsland

• Ursula von der Leyen over confiscatie Russische tegoeden

• Michael Saylor: Wie het first mover advantage in Bitcoin heeft wint

• Franse Europarlementariër pleit voor strategische Bitcoin reserve

• Beppe Grillo over het monetaire systeem (1998)

Grafieken

• Amerikaanse aandelenmarkt domineert, geld stroomt naar de VS

• De rente laat zich niet voorspellen

• Europese auto-industrie ingehaald door China

• BlackRock heeft meer Bitcoin dan goud onder beheer

• Hoeveel financiële activa zijn er?

• De onderwaardering van goud

---

Geef een abonnement cadeau!

Graag attenderen we u op de mogelijkheid om een abonnement op deze Boon & Knopers updates cadeau te geven. Via onderstaande knop kunt u vrienden, familie of collega’s laten kennismaken met onze wekelijkse analyses.

Dat kan al voor €9,95 voor een maandabonnement of voor €99,95 voor een jaarabonnement. Klik op onderstaande knop voor meer informatie.

---

Abonneer op Boon & Knopers

Wilt u ook voorsprong door kennis? Vul dan hieronder uw e-mailadres in en klik op de gele ‘Subscribe’ knop om te abonneren en deze updates te blijven volgen.

Toegang tot de wekelijkse update van Boon & Knopers kost €9,95 per maand of €99,95 per jaar.

Bent u al abonnee van Geotrendlines, dan kunt u de volledige update lezen door op ‘Sign in’ te klikken en vervolgens het e-mailadres in te vullen waarmee u een account heeft op Geotrendlines. Abonnees hebben al toegang en hoeven dus niet op de ‘Subscribe’ knop te klikken. Heeft u als abonnee toch problemen met inloggen? Stuur dan een e-mail naar info@boonknopers.com.

Geopolitiek

Amerikanen steunden rebellengroepen in Syrië

De Verenigde Staten hebben het Revolutionaire Commandoleger (RCA) in Syrië, een rebellengroep die eerder betrokken was bij de strijd tegen IS, voorbereid om een offensief te ondersteunen dat leidde tot de val van de regering van Bashar al-Assad. Dat verklaarde een commandant van deze rebellengroep deze week tegenover de Telegraph.

Voorafgaand aan de aanval van rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS), die in december begon en binnen enkele dagen de hoofdstad Damascus bereikte, hadden Amerikaanse Special Forces de RCA reeds geïnstrueerd om zich uit te breiden en klaar te staan voor een mogelijke omwenteling in Syrië.

De RCA wist met financiële hulp en wapens van de Verenigde Staten haar leger uit te breiden van 800 naar 3.000 man. Deze manschappen zouden daarvoor een vergoeding krijgen van $400 per maand, bijna twaalf keer zoveel als het inkomen dat soldaten kregen in het regeringsleger van Assad.

Tijdens het offensief werkten rebellen van RCA samen met rebellen van HTS, de voormalige Al-Qaida-gelieerde organisatie in Syrië. Dit gebeurde onder Amerikaanse coördinatie vanuit de Amerikaanse Al-Tanf-basis, dicht bij de grens met Irak.

Verschillende rebellengroepen zijn actief in Syrië, sommigen gesteund door de Verenigde Staten of Turkije